Toonkunstkoor Alkmaar onstond op 1 september 1874 en maakte toen deel uit van de landelijke Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst, die nu bekend staat als Vereniging Toonkunst Nederland. Het koor is een belangrijk onderdeel van het zangleven in Alkmaar en heeft ook invloed in de omgeving. Dit is te zien aan de diversiteit van onze huidige leden. Tijdens onze concerten verwelkomen we ook bezoekers van buiten de stad, die soms van ver komen.
Als we terugkijken op de optredens van de afgelopen 150 jaar, herkennen we veel bekende dirigenten die het koor hebben geleid. Onder hen zijn P. Koerman (1879 – 1896), J.H. Oushoorn (1900 – 1936), J. Röntgen (1936 – 1947), H. Zaal (1947 – 1954) en J. Couvée (1954 – 1965). Bijna 40 jaar werd het koor met inspiratie geleid door Vera Groot (1965 – 2004). Ook bekende solisten hebben met ons meegezongen, zoals de sopraan Isabelle Soetbroodt Piccard (in 1875), Henk Smit, Aafje Heijnis, Hanneke Kaasschieter, Charles van Tassel, Ellen Schuring, Robbert Overpelt en meer recentelijk Hanneke de Wit, Lauren Armishaw, Maria Fiselier, Peter Vos, Leon van Liere, Frans Fiselier en Martijn Sanders.
In 1999 ontving ons koor de koninklijke erepenning ter ere van het 125-jarig bestaan.
Onder leiding van Marcel Joosen vierden we in 2014 ons 140-jarig bestaan door de uitvoering van Le Roi David van Honegger en de Hohe Messe van Bach.
Op 1 september 2024 bestonden wij 150 jaar. Van de gemeente Alkmaar ontvingen wij een Zilveren Waag en op 27 augustus 2024 mochten wij op uitnodigingen van het college van B&W de Kaasmarktbel luiden. Een hele eer!
Wie jarig is trakteert, en daarom organiseerden wij op 10 november 2024 voor Alkmaar en de Alkmaarders een Muziekfestival.
Dirigent
Marcel Joosen volgde zijn opleiding bij Jan Pasveer aan het toenmalige Sweelinck Conservatorium in Amsterdam en behaalde in 1983 het diploma Koordirectie Uitvoerend Musicus. Een jaar eerder had hij zijn studie piano aan hetzelfde conservatorium afgerond.
Hij is momenteel docent piano, musical en eigentijdse zang. Daarnaast is Marcel Joosen artistiek leider van verschillende koren, waaronder Toonkunstkoor Alkmaar, Soli Deo Gloria Hoorn, Stem en Snaren Enkhuizen en het Pauluskoor Amstelveen.
Bij Toonkunstkoor Alkmaar is Marcel Joosen sinds 2004 dirigent. Met dit koor heeft hij in de Grote Sint Laurenskerk prachtige concerten gegeven. Composities die sinds zijn aanstelling zijn uitgevoerd zijn Ein deutsches Requiem van Brahms, de requiems van Mozart, Verdi, Bruckner en Duruflé, het Stabat Mater van Dvořák, Rossini en Poulenc, The Armed Man: A Mass For Peace van Jenkins, The Music Makers van Elgar, Le Roi David van Honegger, de Hohe Messe, het Magnificat, Kantate nr 110 en het Weihnachts-Oratorium van Bach, de Messe Solennelle van Gounod, Dona Nobis Pacem van Vaughan Williams, Carmina Burana van Orff, de Elias van Mendelssohn, de Messa di Gloria van Puccini, het Magnificat van Rutter, Misa Criolla en Navidad Nuestra van Ramírez, Stella Natalis van Jenkins, de Schöpfungsmesse van Haydn, de Messiah van Händel en onlangs het Requiem van Dvořák en de Missa Divi Xaverii van Zelenka.
Bij al deze optredens zorgde Philharmonia Amsterdam voor de muzikale begeleiding. Alleen bij de stukken van Ramírez werd de begeleiding verzorgd door het Latijns-Amerikaanse ensemble Los Criollos.
Op 25 april 2025 ontving Marcel een koninklijke onderscheiding, Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Het Pauluskoor in Amstelveen droeg hem voor, omdat hij in 2025 40 jaar hun dirigent was.
Bijzondere projecten
Naast het gebruikelijke oratoriumwerk verleende Marcel Joosen zijn medewerking aan bijzondere projecten. Zo leidde hij in Amstelveen en Enkhuizen scratchdagen met meer dan 400 zangers. Ook gaf hij concerten in Boedapest, Berlijn, Barcelona, Praag, Verona, Cremona, Venetië, Wenen en Barcelona, waar hij onder meer de requiems van Mozart en van Fauré, de Messe Solennelle van Gounod, Die Schöpfung van Haydn, Messa di Gloria van Puccini, Laudate Dominum en Ave Verum van Mozart en de Messiah van Händel uitvoerde. Ook leidde hij een uitvoering van vier koren in het Koninklijk Concertgebouw, waarbij Puccini’s Messa di Gloria en het Stabat Mater van Rossini werden uitgevoerd.
Het Toonkunstkoor in 1924 bij de feestuitvoering ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan in de Muziektuin.
Bron: Collectie Regionaal Archief Alkmaar / FO 1002748.